استدلال به أيه 35  سوره مائده: وابتغوا اليه الوسيله در مشروعيت توسل

يکي ديگر از آياتي که از اين آيه مشروعيت توسل و گرفتن وسيله براي تقرب به خداوند ثابت مي گردد، آيه 35 سوره مائده است

يا أَيهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ

اي كساني كه ايمان آورده ايد! از (مخالفت فرمان) خدا بپرهيزيد! و وسيله اي براي تقرب به او بجوئيد! و در راه او جهاد كنيد، باشد كه رستگار شويد!

المائدة(35)

 

خداوند در اول اين آيه تصريح مي فرمايد: اي کساني که ايمان آورده ايد

اين قسمت از آيه مشخص مي کند که مراد اوليه خداوند اهل ايمان هستند و در تعريف ايمان تصريح شده است به اقرار و عمل زباني و قلبي، پس در نتيجه اهل ايمان کساني هستند که عمل صالح را قبول داشته و به آن عمل مي کنند

در قسمت دوم خداوند مي فرمايد تقوا داشته باشيد يعني اينکه اي اهل ايمان مرتکب گناه نشويد

در قسمت سوم خداوند به اين اهل ايمان که سفارش شده اند به عدم گناه مي فرمايد اکنون شما بايد براي تقرب به خدا به دنبال وسيله باشيد.

و از اين تقسيم بندي ثابت مي شود که منظور از اين وسيله در آيه عمل صالح نيست زيرا اهل ايمان و اهل تقوا اهل عمل صالح هستند و تکرار اين موضوع توسط خداوند در آيه خلاف بلاغت است پس به غير از عمل صالح چيز ديگري هم وجود دارد که بايد اهل ايمان آن را به عنوان وسيله براي تقرب به خداوند داشته باشند.

شبهه: جهاد در آيه

شايد عده اي بگويند که مراد از وسيله در آيه تاکيد بر عمل صالح است و در جواب خلاف بلاغت بگويند که اگر اينگونه باشد خداوند نبايد در انتهاي آيه بحث جهاد را مطرح کند زيرا جهاد هم زير مجموعه عمل صالح است

در پاسخ مي گوييم بحث جهاد مربوط به سياق آيات مي باشد زيرا در آيه قبل بحث جهاد با کساني هست که در مقابل خدا و پيامبر(ص) وارد ميدان جنگ شده اند

إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ يقَتَّلُوا أَوْ يصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ أَوْ ينْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ذَلِكَ لَهُمْ خِزْي فِي الدُّنْيا وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ

كيفر آنها كه با خدا و پيامبرش به جنگ برمي خيزند، و اقدام به فساد در روي زمين مي كنند، (و با تهديد اسلحه، به جان و مال و ناموس مردم حمله مي برند،) فقط اين است كه اعدام شوند؛ يا به دار آويخته گردند؛ يا (چهار انگشت از) دست (راست) و پاي (چپ) آنها، بعكس يكديگر، بريده شود؛ و يا از سرزمين خود تبعيد گردند. اين رسوايي آنها در دنياست؛ و در آخرت، مجازات عظيمي دارند.

المائدة(33)

 

در انتهاي آيه خداوند بعد از بيان اين ترتيب تصريح مي کند که اکنون رستگار شده ايد يعني اکنون اين مسير کامل شده است.

خداوند در اين آيه دستور مي دهد که بندگان براي تقرب به نزد ايشان به دنبال وسيله باشند که يکي از اين وسائل عمل صالح است و خداوند در ادامه آيه يکي از مصاديق آن را معرفي مي کند که جهاد است.

وهابيون و غير مقلدين مدعي هستند که وسيله در اين آيه يعني فقط عمل صالح چون در ادامه آيه بحث جهاد را مطرح کرده است که ما در پاسخ به اين افراد ميگويم نظر شما قطعا باطل و خلاف قرآن است زيرا:

1-اگر بخواهيم بگويم وسيله فقط حصر شده است در همين آيه پس وسيله فقط جهاد است و لاغير، زيرا در آيه نگفته است عمل صالح بلکه فقط اشاره شده است به جهاد

2- اين ادعاي سلفيون با آيات ديگر تعارض دارد زيرا خداوند در آيه 64 سوره نساء دستور داده شده که ما به پيامبر(ص) متوسل بشويم تا به عنايت دعاي ايشان خداوند گناهان ما را ببخشد.

 

شيخ الحديث کاندهلوي و استىلال به اين آيه براي اثبات مشروعيت توسل

 

مولوي محمد زکريا کاندهلوي، عالم مشهور حنفي معاصر و نويسنده کتاب مشهور فضائل اعمال و از بزرگترين علماء اهلسنت است.

محمد زکريا در سال ۱۳۱۵ هجري قمري شب ۱۱ رمضان در کاندهله به دنيا آمده است. وي در سال ۱۳۳۵ هجري قمري در حوزه علميه مظاهر العلوم سهارنپور به عنوان مدرس انتخاب گرديد.

وي در سال ۱۴۰۲ هجري قمري از دنيا رفته است.

نظر محمد عمر سربازي در مورد محمد زکريا کاندهلوي:

مولوي محمد عمر سربازي در مورد وي چنين گفته است:

((تمام علما به علم و فضل و تقواي شخصيت حضرت شيخ الحديث معترف بودند وايشان مرجع علماي بزرگ بودند شيخ الحديث فردي از قافله دعوت و عزيمت بود و در تحصيل علم و تبليغ دين مشقت زيادي را متحمل شدند. ايشان در تمام علوم بهره داشتند بخصوص در علم حديث ايشان در جلسات علمي و ديني به شيخ الحديث نام برده ميشوند اين لقب جرو نام ايشان قرار گرفته است و بحث ايشان مستحق اين لقب هستند))

مجالس مولوی محمد عمر سربازي جلد2 صفحه220

استدلال مفتي محمد زکريا کاندهلوي براي توسل از آيه 35 سوره مائده

يکي از علمائي که از اين آيه براي توسل و وسيله قرار دادن رسول الله (ص) براي تقرب  در درگاه خداوند استفاده کرده است مفتي کاندهلوي مي باشد.

مفتي محمد زکريا کاندهلوي در کتاب فضايل درود خويش که مولوي عبدالرحمن اين کتاب را ترجمه کرده است در ذيل  بحث در مورد اين آيه چنين مي فرمايند:

((وائمه تفسير در تفسير اين آيه وابتغوا اليه الوسيله دو قول دارند...

در اين قول توسل حاصل کردن به وسيله نبي اکرم نيز داخل است و علامه جزري در احصن حصين در ضمن آداب دعا نوشته است وان يتوسل الي الله بانبيائه و الصالحين من عباده يعني توسل کند به بارگاه الله تعالي به انبياي او چنان که بخاري مسند بزار و حاکم روايت کرده اند و با بندگان صالح الله تعالي توسل جسته شود))

فضايل درود مولف مولوی محمد زکريا کاندهلوي مترجم مولوی عبدالرحمن ملازئي صفحه41

 

 

خادم کوچک اهلبيت

علي شريفي