استدلال به آيه 64 سوره نساء در مشروعيت توسل

يکي از آيات قرآن که از اين آيه علماي اهل سنت در مشروعيت توسل به آن استدلال کرده اند، آيه64 سوره نساء مي باشد.

 

ومَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِيطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِيمًا

ما هيچ پيامبري را نفرستاديم مگر براي اين كه به فرمان خدا، از وي اطاعت شود. و اگر اين مخالفان، هنگامي كه به خود ستم مي كردند (و فرمانهاي خدا را زير پا مي گذاردند)، به نزد تو مي آمدند؛ و از خدا طلب آمرزش مي كردند؛ و پيامبر هم براي آنها استغفار مي كرد؛ خدا را توبه پذير و مهربان مي يافتند.

النساء(64)

خداوند در آيه صراحتا تصريح مي فرمايد که گنهکاران و معصيت کاران براي اينکه خداوند را توبه پذير و مهربان بيابند بايد پيامبر صلي الله عليه و سلم را وسيله قرار بدهند و به ايشان متوسل بشوند و اگر پيامبر صلي الله عليه و سلم اين وساطت را قبول کند و ايشان براي آنان از خدا طلب مغفرت کند آنگاه خداوند توبه منافقين و معصيت کاران را خواهد پذيرفت.

در اين آيه چند مطلب واضح مي شود

1-معرفي پيامبر صلي الله عليه و سلم به عنوان وسيله براي تقرب به الله متعال توسط خود خداوند

2- دستور به توسل از جانب الله متعال

3-رضايت و طلب استغفار پيامبر صلي الله عليه و سلم شرط پذيرش توبه از جانب الله متعال

پس از اين آيه وسيله بودن پيامبر صلي الله عليه و سلم و توسل به ايشان ثابت است و

 هيچ کسي نمي تواند اين مسئله را انکار کند و از همين باب علماي احناف هم به اين آيه در مشروعيت توسل استدلال کرده اند که ما به چند نمونه از اين اشاره خواهيم کرد.

عبدالحميد طهماز بازنگري فقه جديد حنفي:

يکي ديگر از کتب فقهي که  از اين آيه قرآن مشروعيت توسل را بيان کرده است کتاب الفقه الحنفي في ثوبه الجديد است که عبدالحميد محمود طهماز آن را نوشته و مولوي يار محمد امرا شستان استاد مدرسه ديني اشاعت التوحيد سراوان هم مصحح آن است مي باشد.اين کتاب  در ايران تحت عنوان بازنگري فقه جديد حنفي بر مبناي مذهب ابوحنيفه با ذکر دلايل از قرآن و سنت ترجمه شده است

عبدالحميد طهماز از علماي سوري و متولد شهر حماة سوريه است. وي داراي مؤلفات زيادي است كه مشهورترين آنها تفسير موضوعي قرآن كريم است. طهماز سال 1431ق در شهر رياض وفات کرد.

عبدالحميد محمود طهماز در کتاب خويش در بحث زيارت رسول الله صلي الله و عليه و سلم از آيه 64 سوره نساء در استدلال به زيارت حضرت و توسل به ايشان استفاده کرده و چنين ميگويد:

       ((بعد از آن به حجره ي پيامبر  بيايد و پشت به قبله و رو به سوي ديوار قبر بايستد، و چهار متر دور بايستد و با خاطر آرام و قلبي دور از امور دنيايي، و هم اينکه بداند کجا ايستاده است، با صداي آهسته بگويد: > السلام عليک يا رسول الله، السلام عليک يا نبي الله، السلام عليک يا خير خلق الله، السلام عليک يا حبيب الله، السلام عليک يا نبي الرحمة، السلام عليک يا شفيع الامه، السلام عليک يا سيد المرسلين، السلام عليک يا خاتم النبيين، السلام عليک يا قائد الغر الحجلين، السلام عليک يا محمد، السلام عليک يا احمد، السلام عليک اها النبي و رحمة الله و برکاته، السلام عليک و علي آل بيتک الطيبين الطاهرين الذين اذهب الله عنهم الرجس و طهر هم تطهيرا، جزاک الله عنا افضل ما جزي نبيا عن قومه و رسولا عن امته، اشهد انک قد بلغت الرسالة و اديت الامانة و نصبحت الامة و جهادت في سبيل الله حق جهاد حتي اتاک اليقين، و صلي الله عليک و علي آلک و اهل بيتک و ازواجک و اصحابک کلا ذکرک الذاکرون و غفل عن ذکرک الغافلون افضل و اکمل صلاة دائمة الي يوم الدين. يا رسول الله نحن و فدک و زوار قبرک جئناک من بلاد شاسعة، قاصدين قضاء حقک و التيمن بزيارتک و الا ستشفاع بک الي ربنا، فان الحطايا قد قصمت ظهورنا و انت الشافع الشافع صاحب المقام المحمود والحوض المورود، وقد قال الله تعالى: وَلَوْ أنهم إذ ظلَمُوا أنفسهم جاؤوك

فاستغفرواً الله و استغفر لهم الرسول لوجدوا الله توابا رحيما،

و اگر آنان بدان هنگام که به خود ستم مي کردند، به نزد تو مي آمدند و از خدا طلب آمرزش مي نمودند و پيامبر هم براي آنان درخواست بخشش مي کرد، بيگمان خدا را بس توبه پذير و مهربان مي يافتند) ما استغفار گويان و توبه کنان آمده ايم پس در نزد پروردگارت از ما شفاعت کن، و از او بخواه که ما را به سنت تو بميراند، و بر دين تو برانگيزد، و تحت لواي تو محشور نمايد، و به حوض تو وارد کند تا از دست شريف تو شربتي بنوشيم که بعد از آن هرگز تشنه نشويم. اي رسول الله شفاعت، از تو ميخواهيم ما را شفاعت کني و به تو به خدا توسل ميجوييم که مسلمان و بر دين و سنت تو بميريم.))

بازنگري جديد فقه حنفي بر مبناي ذکر دلايل از قرآن و سنت مولف عبدالحميد محمود طهماز مترجم سعدي بهبودي مصحح مولوي يار محمد امراشستان ج2 صفحه110

 

خادم کوچک اهلبیت

علی شریفی